Κυριακή 22 Ιουλίου 2012

Το colpo grosso της συμμορίας του ευρώ...

Απίστευτες και εξαιρετικά επικίνδυνες ανοησίες λέγονται σχετικά με το γενικό ξεπούλημα (αποκρατικοποιήσεις, όπως θέλει να τις ονομάζει η κυβέρνηση) και την μείωση του χρέους. Πρώτος έκανε την αρχή ο περίλαμπρος αυτός νους της οικονομολογικής διαστροφής, κ. Στουρνάρας, που για δυστυχία μας βρέθηκε υπουργός: Η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει σε συγκροτημένες ενέργειες για την προσέλκυση επενδυτών είπε ο κ. Στουρνάρας στις προγραμματικές της κυβέρνησης και τόνισε ότι «στην κατεύθυνση αυτή θα υπάρξουν άμεσα μέτρα αποκατάστασης της εμπιστοσύνης και τόνωσης του επενδυτικού ενδιαφέροντος, όπως για παράδειγμα η θεσμοθέτηση της δυνατότητας του ΤΑΙΠΕΔ να δέχεται ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου ως τίμημα για τις αποκρατικοποιήσεις».
Όπως διευκρίνιζαν κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών ουσιαστικά θα πρόκειται για ένα νέο χρηματοδοτικό εργαλείο καθώς η αγορά ακινήτων του δημοσίου θα γίνεται με ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου στην ονομαστική τους αξία και ουσιαστικά το ΤΑΙΠΕΔ θα μπορεί να εξοφλεί δημόσιο χρέος, δεδομένου ότι τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις μειώνουν το χρέος. Το πράγμα είναι απλό: Τα φιλαράκια του κ. Στουρνάρα και οι ληστοσυμμορίτες που βρίσκονται πίσω από την σημερινή κυβέρνηση δεν έχουν παρά να προμηθευτούν ελληνικά ομόλογα από την δευτερογενή αγορά αξίας γύρω στα 20 σεντς στο ευρώ και έπειτα να έρθουν να «αγοράσουν» τα τιμαλφή της δημόσιας περιουσίας στην ονομαστική αξία των ομολόγων. Με άλλα λόγια αγοράζεις ένα χαρτί έναντι 20 ευρώ και το κράτος σου εγγυάται ότι θα το δεχτεί σε αξία 100 ευρώ αν προτίθεσαι να συμμετάσχεις στις αποκρατικοποιήσεις. Μόνο ληστοσυμμορίτης θα μπορούσε να σκεφτεί τέτοια κομπίνα.
Από την άλλη είχαμε τον κ. Ευάγγελο Μυτιληναίο, του γνωστού ομίλου, να προτείνει τα εξής: «Είναι αληθές ότι οι τιμές όλων των assets στην Ελλάδα είναι σοβαρά υποτιμημένες λόγω της κατάστασης. Είναι όμως επίσης αληθές, ότι και οι τιμές τον ομολόγων στη Δευτερογενή Αγορά είναι επίσης σφοδρά υποτιμημένες (15-20c το Ευρώ). Εάν η Ελληνική Κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών έπειθαν τον Έλληνα πολίτη, ότι πουλώντας (σε σημερινές τιμές) €20δις Ελληνικών assets και μπορούσαμε με τον τρόπο αυτό να ακυρώσουμε Χρέος €100δις, η ιδέα των ιδιωτικοποιήσεων θα είχε πολύ μεγαλύτερη κοινωνική υποστήριξη. Βεβαίως το εγχείρημα αυτό θα ήταν ιδιαίτερα δύσκολο (εν όψει και της ακύρωσης των €106δις ιδιωτικού χρέους που έχει προηγηθεί από το PSI). Θα πρέπει να ενεργοποιηθεί πολύ αποτελεσματικά ο ΟΔΔΗΧ και με την υποστήριξη της κυβέρνησης να «βρει» και να ακυρώσει €100δις Ελληνικού Χρέους. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι οι Ευρωπαίοι (όχι το IMF), υπό αυτές τις συνθήκες, θα αποδέχονταν οπωσδήποτε τα €50δις της ανακεφαλαιοποίησης των Τραπεζών να κατευθυνθούν κατ’ ευθείαν στο Τραπεζικό Σύστημα και όχι μέσω του Δημόσιου Χρέους. Τέλος σε ένα τέτοιο περιβάλλον συνολικής Ελληνικής «τακτοποίησης», νομίζω και η ECB θα αποδεχόταν το «κούρεμα» και των δικών της Ομολόγων, nominal value €40-45δις συνολικά. Εν κατακλείδι, θα  μπορούσε να ήταν δυνατόν, άμεσες ιδιωτικοποιήσεις €20δις να: 1) σβήσουν χρέος €100δις, 2) να «οδηγήσουν» τα €50δις του κόστους της Τραπεζικής Ανακεφαλαιοποίησης εκτός Δημοσίου Χρέους και 3) να αφαιρέσουν περίπου €25δις από το χρέος μέσω του κουρέματος (και) των Ομολόγων της ECB. Σύνολο μείωσης χρέους €175δις (με τίμημα πώληση κρατικής περιουσίας €20δις).»
Με άλλα λόγια ο καλός επιχειρηματίας μας λέει ότι μπορούμε να μειώσουμε το δημόσιο χρέος – με τόσα πολλά «θα» και «ίσως» που καταντά ανοησία η όλη ιστορία – αν πουλήσουμε τα τιμαλφή του δημοσίου, δηλαδή του ελληνικού λαού. Εγώ θα πρότεινα στον κ. Μυτιληναίο μια άλλη ωραία ιδέα. Αντί να κάνει προτάσεις με ενέχυρο την περιουσία του δημοσίου, γιατί δεν επιχειρεί να κάνει το ίδιο με καταβολή από ίδια κέρδη και κεφάλαια. Γιατί ο κ. Μυτιληναίος δεν ηγείται μιας προσπάθειας να συγκεντρωθούν τα απαιτούμενα 20 δις ευρώ από ιδιώτες επιχειρηματίες, ομίλους και τράπεζες προκειμένου να αγορασθούν τα ελληνικά ομόλογα στην δευτερογενή αγορά και να καταστραφούν ώστε να απομειωθεί το δημόσιο χρέος της χώρας κατά 100 δις ευρώ; Put your money where your mouth is κ. Μυτιληναίε… όπως θα λέγανε και οι αγγλοσάξονες.
Είναι τουλάχιστον προκλητικό, για να είμαστε ευγενείς, να βγαίνει ένας από τους πιο σκανδαλωδώς ευνοημένους επιχειρηματίες της χώρας, ένας από εκείνους που στηρίζουν εδώ και δεκαετίες το καθεστώς της κυβερνητικής ληστοκρατίας προς ίδιον όφελος, να κάνει «προτάσεις» με την περιουσία του ελληνικού λαού. Βάλε στον ντορβά πρώτα την δική σου περιουσία κ. Μυτιληναίε που κατά 90% οφείλεται στην από κάθε άποψη απαράδεκτη κρατική εύνοια και το επίσημο καθεστώς ασυδοσίας που σου εξασφαλίζουν επί δεκαετίες οι πολιτικοί σου φίλοι και έπειτα να έχεις το θράσος να μιλάς για την δημόσια περιουσία. Εν τη παλάμη και ούτω βοήσομεν, κ. Μυτιληναίε…
Αλλιώς δεν είσαστε τίποτε άλλο εκτός απ’ αυτό που ήσασταν πάντα, μια επιχειρηματική ύαινα που καραδοκεί την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί την ανάγκη και το αδιέξοδο μιας ολόκληρης χώρας. Τώρα, σαν τυπικό πτωματοφάγο αρπακτικό, μυριστήκατε λεία με τις αποκρατικοποιήσεις, με το γενικό ξεπούλημα και καίγεστε για μερίδιο. Τα υπόλοιπα είναι για λαϊκή κατανάλωση.
Αν πραγματικά ενδιαφερόσασταν να μειωθεί το χρέος που η δική σας οικονομική και πολιτική τάξη δημιούργησε, τότε θα φροντίζατε να βρεθούν αυτά τα 20 δις ευρώ από τους ομοίους σας. Μην μου πείτε ότι είναι δύσκολο να βρεθούν αυτά τα 20 δις ευρώ από ιδιωτικές πηγές; Ας δούμε τον επίσημο πίνακα της Τραπέζης της Ελλάδος για το Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών Δείτε τι γίνεται την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου του 2012.
Ιανουάριος - Απρίλιος
2010
2011
2012
IV
ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΧΡΗΜ/ΚΩΝ ΣΥΝ/ΓΩΝ  (ΙV.Α + ΙV.Β + ΙV.Γ + ΙV.Δ)
12.164,1
8.875,1
5.095,7
IV.A
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ*
238,0
-703,2
76,6
   Κατοίκων στο εξωτερικό
-171,6
-290,7
339,3
   Μη κατοίκων στην Ελλάδα
409,7
-412,5
-262,7
IV.B
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ*
-2.859,5
-5.422,8
-64.835,5
   Απαιτήσεις
5.361,7
2.559,9
-37.320,0
   Υποχρεώσεις
-8.221,2
-7.982,7
-27.515,4
ΙV.Γ
ΛΟΙΠΕΣ  ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ*
14.768,6
15.010,1
69.852,6
   Απαιτήσεις
-12.286,8
3.850,3
11.475,6
   Υποχρεώσεις
27.055,5
11.159,9
58.376,9
        ( Δάνεια Γενικής Κυβέρνησης )
-604,6
21.136,8
70.325,4
ΙV.Δ
ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ **
17,0
-9,0
2,0
Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2012 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 77 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 703 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους, εμφάνισαν καθαρή εκροή 263 εκατ. ευρώ, ενώ οι άμεσες επενδύσεις κατοίκων στο εξωτερικό εμφάνισαν καθαρή εισροή (μείωση) 339 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μια διαδικασία αποεπένδυσης τόσο στο εξωτερικό, όσο και το εσωτερικό.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 64,8 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 5,4 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Προσέξτε αυτό το νούμερο: 64,8 δις ευρώ! Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 37,2 δισεκ. ευρώ καθώς και λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 27,5 δισεκ. ευρώ (εκροή). Δευτερευόντως, εκροή κεφαλαίων καταγράφηκε και λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού κατά 528 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 69,9 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 15,0 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2011) οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 69,2 δισεκ. ευρώ (εισροή) και στη μείωση κατά 11,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό (εισροή). Ειδικότερα, ο καθαρός δανεισμός του τομέα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε σε 70,3 δισεκ. ευρώ και αφορά το δανεισμό του δημόσιου τομέα από το EFSF και το ΔΝΤ. Η εξέλιξη αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 10,9 δισεκ. ευρώ (εκροή).
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι μέσα σε μόλις τέσσερεις μήνες οι εγχώριοι θεσμικοί επενδυτές – κυρίως οι τράπεζες – διοχέτευσαν στο εξωτερικό πάνω από 37,2 δις ευρώ. Πάνω από δυο φορές το συνολικό ετήσιο ύψος των επενδύσεων στην ελληνική οικονομία. Γιατί; Για να αγοράσουν ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Το ποσό αυτό του τετραμήνου ισοδυναμεί με το ετήσιο ποσό των προηγούμενων τεσσάρων ετών.
Από πού βρέθηκαν αυτά τα δις ευρώ; Εδώ χρειάζεται να προσέξουμε ιδιαίτερα:
Τον Μάρτιο φέτος καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 37,6 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην καθαρή αύξηση (εισροή) κατά 38,5 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους (εκ των οποίων τα 7,5 δισεκ. ευρώ αφορούν το δανεισμό του δημόσιου τομέα από το EFSF και το ΔΝΤ στα πλαίσια των δανείων του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας και τα 31,2 δισεκ. ευρώ αφορούν δάνεια από το EFSF για την υλοποίηση του προγράμματος συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στη στήριξη της ελληνικής οικονομίας) και τη μείωση των τοποθετήσεων των εγχωρίων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 5,2 δισεκ. ευρώ (εισροή). Οι ανωτέρω κινήσεις αντισταθμίστηκαν από την μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 6,2 δισεκ. ευρώ (εκροή).
Τον ίδιο ακριβώς μήνα σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 37,0 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 6,1 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 25,2 δισεκ. ευρώ, καθώς και λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 11,8 δισεκ. ευρώ.
Με άλλα λόγια, τα ποσά που εισέρευσαν στην Ελλάδα τον μήνα Μάρτιο με την μορφή δανείων, που αφορούσαν διάφορες μορφές αποζημιώσεων εντός και εκτός PSI των τραπεζών και των μεγάλων επενδυτικών κεφαλαίων, εγχώριων και ξένων, έγιναν καπνός. Διοχετεύθηκαν αμέσως στο εξωτερικό, ενώ οι εγχώριοι θεσμικοί με σκοπό την αγορά κυρίως ομολόγων και εντόκων γραμματίων του εξωτερικού. Το ελληνικό κράτος, δηλαδή, δανείζεται με σκοπό να ενισχυθεί η εκροή κεφαλαίου στο εξωτερικό.
Το ίδιο συνέβη και τον μήνα Απρίλιο. Τον μήνα αυτόν, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 27,6 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην καθαρή αύξηση (εισροή) κατά 31,6 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους. Οι κινήσεις αυτές αφορούν το δανεισμό του δημόσιου τομέα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας EFSF (25 δισεκ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, 3,3 δισεκ. ευρώ για την ανταλλαγή ομολόγων και 3,3 δισεκ. ευρώ για δανεισμό σε μετρητά). Εισροή σημειώθηκε επίσης λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 1,4 δισεκ. ευρώ. Οι ανωτέρω κινήσεις αντισταθμίστηκαν από την μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 5,3 δισεκ. ευρώ (εκροή).
Τι έγιναν αυτά τα δανειακά, κατά κύριο λόγο, κεφάλαια; Μέσα στον ίδιο μήνα καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 27,8 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 25,4 δισεκ. ευρώ (εκροή) αλλά και στη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 2,3 δισεκ. ευρώ (εκροή).
Είναι απλή σύμπτωση η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με δανεικά του κράτους κατά 25 δις ευρώ τον μήνα Απρίλιο και η εκροή κατά 25,4 δις ευρώ για τοποθετήσεις σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού; Όχι βέβαια. Γι’ αυτό και στο πρώτο τετράμηνο του 2012 παρουσιάζεται το φαινόμενο ο καθαρός δανεισμός του τομέα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε σε 70,3 δις ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή επενδύσεων χαρτοφυλακίου της τάξης των 64,8 δις ευρώ!
Το έγκλημα που γίνεται εδώ δεν είναι μόνο το γεγονός ότι το κράτος δανείζεται για να ξεχρεώσει εγχώριες και ξένες τράπεζες, μαζί και επενδυτικά κεφάλαια, τροφοδοτώντας μια πρωτοφανή εκροή κεφαλαίου, αλλά και το γεγονός ότι επιτρέπεται αυτή η εκροή χωρίς να τρέχει τίποτε. Αν το όλο πρόβλημα ήταν τα 20 δις ευρώ για να απομειωθεί το δημόσιο χρέος κατά 175 δις ευρώ, όπως υπολογίζει ο κ. Μυτιλιναίος, τότε γιατί οι κυβερνήσεις δεν επιβάλουν έναν έκτακτο φόρο στην εκροή κεφαλαίου της τάξης του 30%; Ειδικά για εκείνες τις εκροές κεφαλαίου που αφορούν σε κερδοσκοπικές επενδύσεις σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτιου του εξωτερικού, σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού.
Τι θα συνέβαινε αν επιβαλλόταν ένας τέτοιος φόρος; Απολύτως τίποτε, γιατί τα κεφάλαια αυτά είναι καθαρά παρασιτικά και δεν συμβάλουν στην πραγματική οικονομία. Τι εμποδίζει και δεν μπαίνουν τέτοιου είδους φόροι; Οι διάφοροι Μυτιλιναίοι, οι τραπεζίτες, τα ταμεία των κυβερνώντων κομμάτων, μιας και έτσι θα δυσκολευόταν η διεκπεραίωση της αναγκαίας εξαγοράς, καθώς και η ΕΕ, που θεωρεί την ελεύθερη κίνηση κεφαλαίου ως «κεκτημένο». Όσο θα τους ανεχόμαστε όλους αυτούς, τόσο θα χάνουμε όλο και περισσότερα, μέχρι να καταντήσουμε σύγχρονοι δουλοπάροικοί τους.


Δημοσιεύτηκε στο Χωνί, 22/7/2012

Πέμπτη 19 Ιουλίου 2012

Ανακοίνωση της Πολιτικής Γραμματείας του Ε.Πα.Μ. για την κατάθεση σχεδίου νόμου του Κ.Κ.Ε.

                                         Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η

Το ΕΠΑΜ εκτιμά ότι η κατάθεση από το ΚΚΕ σχεδίου νόμου για την κατάργηση όλων των μνημονίων και δανειακών συμβάσεων, μαζί και των εφαρμοστικών νόμων, κινείται σε σωστή κατεύθυνση. Δεν μένει μόνο στην καταγγελία του μνημονίου, αλλά του συνόλου του θεσμικού καθεστώτος διάλυσης, εκποίησης και εκμετάλλευσης της χώρας και του λαού της, που επιβλήθηκε πρώτα και κύρια από την ευρωζώνη, την ΕΕ και την τρόικα σε συνεργασία με την ντόπια οικονομική και πολιτική ολιγαρχία.
Αν και το ίδιο το ΚΚΕ φαίνεται να επιμένει στην αιτιολογική έκθεση του νόμου να μην κατανοεί την ριζική αλλαγή στις εθνικές και κοινωνικές σχέσεις που επέφερε το καθεστώς των μνημονίων και των δανειακών συμβάσεων, ωστόσο θεωρούμε θετική την ενέργεια για δυο κύριους λόγους:
Πρώτο, τίθενται στο στόχαστρο όχι απλά οι συγκεκριμένες αντιλαϊκές και αντεργατικές πολιτικές, αλλά το συνολικό καθεστώς δουλοπαροικίας υπέρ των δανειστών και της ΕΕ.
Δεύτερο, αναδεικνύεται, το θέλουν, δεν το θέλουν οι συντάκτες του σχεδίου νόμου, ότι το πρωταρχικό ζήτημα για τον τόπο μας είναι η Εθνική Ανεξαρτησία, η οποία αποτελεί ταυτόχρονα και το κορυφαίο ταξικό αίτημα της συγκυρίας. 
Θεωρούμε καλοδεχούμενο το γεγονός ότι το ΚΚΕ – έστω και αργά – κατανόησε και αναδεικνύει τη θέση αυτή σαν ζήτημα ζωτικής σημασίας για τον ελληνικό λαό και την πατρίδα.
Ελπίζουμε μόνο ότι το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου να κατατίθεται με σκοπό να δοθεί σκληρή και ουσιαστική μάχη για την υπερψήφισή του –και όχι για την τιμή των όπλων – ή για να αποτελέσει το άλλοθι για μια ακόμα θεατρική παρωδία για τα μάτια του κόσμου. Ότι δεν θα είναι μια προσπάθεια εφησυχασμού των τίμιων φωνών της κομματικής βάσης –ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ κατά κύριο λόγο – που απαιτούν αναπροσανατολισμό της πάλης προς την κατεύθυνση της Εθνικής Ανεξαρτησίας με εδώ και τώρα διαγραφή του χρέους και έξοδο από το ευρώ.

Επίσης, η ίδια η κατάθεση του σχεδίου νόμου βάζει επί τάπητος ορισμένα βασικά ζητήματα που τα θεωρούμε σημαντικά για την παραπέρα πορεία της χώρας.
Πιστεύει στ’ αλήθεια το ΚΚΕ ότι το σχέδιο νόμου και τα προτάγματά του μπορούν να υλοποιηθούν σήμερα; Ή απλά το κατάθεσε μόνο και μόνο για να ξεμπροστιάσει τον ΣΥΡΙΖΑ και τους Ανεξάρτητους Έλληνες; Αν πιστεύει ότι μπορούν να αποτελέσουν το «πλαίσιο των λαϊκών αγώνων», όπως είπε η Γ.Γ. στην συνέντευξή της, τότε τι προτίθεται να κάνει; Θα ανταποκριθεί το ΚΚΕ στο κάλεσμα συγκρότησης ενός ευρύτατου λαϊκού Μετώπου, ή θα επιμείνει στην προηγούμενη – αδιέξοδη και καταδικασμένη από την ίδια τη δική του εκλογική και κομματική βάση – πολιτική;   
Το σχέδιο νόμου που κατάθεσε το ΚΚΕ, ακόμη κι αν είναι τέχνασμα της ηγεσίας του, αποδεικνύει αυτό που το ΕΠΑΜ υποστήριζε εξαρχής: η διαγραφή του χρέους και η έξοδος από το ευρώ στη βάση της ανατροπής του συνόλου των μνημονίων και των δανειακών συμβάσεων, δεν είναι ένα αίτημα για το μέλλον, ούτε για μια ταξική εξουσία προδιαγραφών ΚΚΕ. Αντίθετα, το αίτημα αυτό μπορεί άμεσα να επιβληθεί από ένα παλλαϊκό κίνημα με χαρακτηριστικά ενός νέου ΕΑΜ.
Το ΕΠΑΜ , αταλάντευτο στις θέσεις του και αμετακίνητο από τα προτάγματά του, θα  στηρίξει τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία του ΚΚΕ , στο μέτρο που αυτή θα αποτελέσει την αφετηρία για τη δημιουργία του ευρύτατου λαϊκού Μετώπου που θα ενώσει όλο το λαό, όλους τους πατριώτες και δημοκράτες στην πάλη για ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ χωρίς τεχνητούς, ανιστόρητους  και επικίνδυνους διαχωρισμούς του λαού σε ‘’αριστερούς’’ και ‘’δεξιούς’’. 
Tο ΕΠΑΜ πιστεύει πως όποιες ηγεσίες δεν έχουν αντιληφθεί τα μηνύματα των καιρών και δε στρατευτούν στη μόνη ρεαλιστική και πατριωτικά σωτήρια κατεύθυνση – της δημιουργίας  μετώπου , με στόχο την πάλη για εθνική ανεξαρτησία – θα γευτούν – πολύ σύντομα – τον πολιτικό καταποντισμό τους και, τελικά, τον πολιτικό αφανισμό τους .

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ του Εθνικού Συντονιστικού Συμβουλίου του ΕΠΑΜ
Πέμπτη 19/7/2012

Πέμπτη 12 Ιουλίου 2012

To δικαίωμα της αντίστασης του Έλληνα πολίτη…




Είναι θέμα προσωπικής αξιοπρέπειας, είναι το τελευταίο καταφύγιο της δημοκρατίας: η άσκηση του δικαιώματος της αντίστασης. Ένα δικαίωμα που ασκείται πιο αποτελεσματικά όταν ασκείται συλλογικά.
Μετά τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας συγκυβέρνησης ένα είναι βέβαιο, το βασικό μέλημα της ληστοσυμμορίας που ανέλαβε τα ηνία της διακυβέρνησης είναι να ξεπουλήσει, αφενός, ότι έχει και δεν έχει το δημόσιο και, αφετέρου, να βάλει χέρι στην μικρή και μεσαία ιδιοκτησία των ελλήνων πολιτών. Είναι σίγουρο ότι πολύ σύντομα η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού θα κληθεί να υπερασπιστεί ότι της έχει απομείνει. Όχι μόνο τη δουλειά και το πενιχρό μεροκάματο με το οποίο παλεύει να επιβιώσει, αλλά και την ιδιοκτησία που έτυχε να διαθέτει. Εκτός από την απόλυση και την ανεργία, ήδη ο εφιάλτης της αναγκαστικής κατάσχεσης ακόμη και του πιο πενιχρού περιουσιακού στοιχείου έχει ήδη στοιχειώσει τη μέση ελληνική οικογένεια.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία (eurostat) σχεδόν το 70% των νοικοκυριών στην Ελλάδα έφτασε να δαπανά περί το 40% των μηνιαίων οικογενειακών του εξόδων σε τραπεζικές υποθήκες και δάνεια, ενώ ένα ακόμη 35% πηγαίνει στην εφορία. Με το υπόλοιπο καλείται να τα φέρει βόλτα, όταν οι ανάγκες διατροφής της μέσης οικογένειας στην Ελλάδα απορροφούν πάνω από 30% των μηνιαίων οικογενειακών εξόδων.
Μπορεί να τα βγάλει πέρα κανείς υπό αυτές τις συνθήκες; Όχι. Όμως αυτό δεν πειράζει γιατί η κυβέρνηση έχει ήδη εξαγγείλει μια νέα ευρύτερης κλίμακας φοροεπιδρομή με στόχο, όπως πάντα, την «πάταξη της φοροδιαφυγής». Ο λόγος είναι απλός. Θέλουν να βάλουν χέρι στην μικρή και μεσαία ιδιωτική περιουσία. «Πρέπει να πάψει να υπάρχει αυτή η αναρχία με την σκόρπια ακίνητη ιδιοκτησία», έλεγε τις προάλλες ένας μεγαλοκαρχαρίας, από αυτούς που για χρόνια λυμαίνονται τις κρατικές εργολαβίες και συντηρούν τα χρεοκοπημένα κόμματα του ελληνικού κοινοβουλίου. Καταλαβαίνετε τι θα πει αυτό; Θα φροντίσουν με την φορολογία και τις τράπεζες να ξεκληρίσουν την μικρή και μεσαία ιδιοκτησία στο όνομα της φοροδιαφυγής και της καταπολέμησης της αυθαιρεσίας. Η μικρή και μεσαία ιδιοκτησία ισοδυναμεί με «αναρχία», αλλά οι πολύ μεγάλες ιδιοκτησίες, οι αναπλάσεις ολόκληρων περιοχών με όρους σύγχρονων λατιφούντιων και φέουδων ιδιωτών επενδυτών και «εταιρειών ανάπτυξης», ισοδυναμεί με «εξορθολογισμό».
Με την τρόικα να ζητά άμεσα την ανάκληση της αναστολής κατασχέσεων, ή έστω την μη περαιτέρω ανανέωσή της πέραν του τέλους του τρέχοντος έτους, αλλά και με τις τράπεζες να δηλώνουν έτοιμες να διαχειριστούν τις χιλιάδες κατασχέσεις ακινήτων ανά μήνα, τα πράγματα είναι πια ξεκάθαρα. Άλλωστε η άναρχη και εκτεταμένη ιδιωτική μικρή και μεσαία ιδιοκτησία αποτελεί σοβαρό εμπόδιο στην μετατροπή της Ελλάδας σε Ελ Ντοράντο Βιομηχανικών ΑΠΕ με αυθαίρετα αιολικά πάρκα και εκτάσεις επί εκτάσεων φωτοβολταϊκών. Μπορεί ο μέσος Έλληνας να έχει αποδεχτεί ως αναπόφευκτη την ανεργία του ίδιου και των παιδιών του, να θεωρεί ότι μπορεί να ζήσει με τα μεροκάματα εξαθλίωσης για δουλειές χωρίς μέλλον, να μην τον νοιάζει και πολύ ο αναγκαστικός ξενιτεμός των παιδιών του στα σκλαβοπάζαρα του εξωτερικού, αλλά τώρα καλείται πια να υπερασπιστεί το ίδιο το σπίτι του, το χωράφι και το πατρικό του στο χωριό, τις ίδιες τις ρίζες του σ’ αυτόν τον τόπο όπου κάθε προσφερόμενος κάμπος, οροπέδιο, βουνοκορφή και ακτογραμμή πρόκειται να παραδοθεί σε αετονύχηδες για εκμετάλλευση με πρόσχημα την «ανάπτυξη». Υπάρχει ζωή, αν τα χάσουμε όλα αυτά;
Βέβαια, το πότε θα αρχίσει η μαζική σφαγή είναι θέμα πολιτικής απόφασης. Όχι τόσο του αυγουλομάτη πρωθυπουργού, αλλά των αφεντικών του από το εξωτερικό. Περιμένουν πότε και το τελευταίο κομπόδεμα των ελληνικών νοικοκυριών θα εξαντληθεί, πότε ο μέσος Έλληνας θα αναφωνήσει «τετέλεσται» σαν Χριστό πάνω στον σταυρό και τότε θα αρχίσει το μεγάλο πλιάτσικο. Μέχρι τότε ετοιμάζουν τον μηχανισμό, σφίγγουν τις βίδες της μέγγενης που ονομάζεται εφορία, λιτότητα, ανεργία οδηγώντας εκατοντάδες χιλιάδες στην εξαθλίωση μήνα το μήνα, εθίζουν το θύμα τους στην μόνιμη παρουσία αποικιακών «συμβούλων» σαν τον Ράιχενμπαχ, ή σαν τον Φούχτεν, ώστε να συνηθίζει στην ιδέα ότι η χώρα είναι ευρωπαϊκό προτεκτοράτο και επομένως δεν μπορεί να γίνει τίποτε χωρίς να το θελήσουν οι επικυρίαρχοι και παρατηρούν αντιδράσεις.
Να το δούμε πιο πρακτικά το όλο θέμα. Πόσοι από εμάς έχουμε την δυνατότητα να πληρώσουμε την εφορία φέτος; Με τα επίσημα στοιχεία πάνω από το 40% των φορολογουμένων δεν έχει την δυνατότητα να τακτοποιήσει τις οφειλές του στην εφορία. Η πραγματικότητα είναι ότι το ποσοστό αυτό είναι πολύ ψηλότερο, γιατί με την ανεργία, τις τραγικές μειώσεις του εισοδήματος στην πλειοψηφία των νοικοκυριών και την κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας έχει παρουσιαστεί κι ένα νέο είδος νεόπτωχου, αυτού που μπορεί να διαθέτει ακίνητη περιουσία και μάλιστα σχετικά σημαντική, αλλά αδυνατεί να εξασφαλίσει την καθημερινή του επιβίωση. Δεν σας απασχόλησε ποτέ το ερώτημα γιατί συνεχίζουν να επιβάλλουν φορολογικά μέτρα όταν ξέρουν ότι ένα όλο και μεγαλύτερο ποσοστό αδυνατεί να ανταποκριθεί; Θα μου πείτε ότι υπάρχει και η διευκόλυνση. ‘Έως πότε; Τι θα γίνει όταν τον επόμενο χρόνο πολλαπλασιαστεί η οφειλή χάρις στις νέες φορολογικές απαιτήσεις; Κι όπως νομίζει ότι θα γλυτώσει, ή ότι κάπου εδώ θα σταματήσει αυτό το βιολί, είναι γιατί δεν έχει αντιληφθεί τι σημαίνει «πρωτογενές πλεόνασμα» στον κρατικό προϋπολογισμό σε συνθήκες τέτοιας ύφεσης και τέτοιας δημόσιας υπερχρέωσης. Όσο κυνηγάνε οι κυβερνώντες το «πρωτογενές πλεόνασμα» σ’ αυτές τις συνθήκες, οι φόροι και οι εκποιήσεις ποτέ δεν θα είναι αρκετοί.
Τι μπορεί να κάνει ο μέσος Έλληνας μπροστά στο άμεσο ενδεχόμενο να τα χάσει όλα; Μπορεί κάλλιστα να το αποδεχτεί ως αναπόφευκτο και να ετοιμάζει τα μπογαλάκια του για άλλη γη. Υπάρχει, όμως, και μια άλλη λύση: Να ασκήσει το δικαίωμά του στην αντίσταση, που αποτελεί μια από τις πιο θεμελιώδεις αρχές της δημοκρατίας στην πράξη.
Τι σημαίνει αυτό; Φανταστείτε ότι κάποιος απειλεί την ζωή τη δική σας και των δικών σας, έχετε το δικαίωμα να αντισταθείτε σε μια τέτοια απειλή; Και βέβαια το έχετε, λέγεται δικαίωμα αυτοάμυνας. Τι γίνεται όμως όταν αυτός που απειλεί τη ζωή σας είναι η ίδια η κυβέρνηση και οι μηχανισμοί της; Έχετε δικαίωμα αντίστασης και αυτοάμυνας; Οι οπαδοί του ολοκληρωτισμού και της απολυταρχίας με κοινοβουλευτικό μανδύα ή χωρίς, ισχυρίζονται ότι το κράτος έχει το μονοπώλιο της ασκούμενης βίας. Κι επομένως όταν απειλείται η ζωή του πολίτη από τις αυθαιρεσίες της κυβέρνησης δεν έχει παρά να υποταχτεί, ή έστω να κινηθεί με βάση τη δικαιοσύνη. Η θεωρία αυτή δικαιολόγησε όλες τις χούντες και τα φασιστικά καθεστώτα στη νεότερη πολιτική ιστορία της Ευρώπης. Παρόλα αυτά εξακολουθεί να κυριαρχεί στις νομικές σπουδές και στις πρακτικές της διακυβέρνησης.
Τι γίνεται όμως όταν η δικαιοσύνη ελέγχεται και μάλιστα στον βαθμό που ελέγχεται η δικαιοσύνη στα ανώτερα κλιμάκιά της στην Ελλάδα; Από πού ξεκινά και που τελειώνει το δικαίωμα στην αντίσταση ενός πολίτη, ιδίως όταν απειλείται η ίδια η ζωή του από την αυθαιρεσία της κυβέρνησης και του κράτους; Τις εποχές που το συνταγματικό δίκαιο αποτελούσε έναν από τους πιο σημαντικούς προμαχώνες της δημοκρατίας, η απάντηση στο ερώτημα αυτό ήταν απλή και διαυγής. Να τι έγραφε στα 1879 ένας από τους επιφανέστερους συνταγματολόγους της Ελλάδας, ο Θεόδωρος Φλογαίτης:
«Αυτή η φύσις, αυτό το αίσθημα της εαυτού σωτηρίας υπαγορεύει εις τον άνθρωπον την προστασίαν της ζωής και της ελευθερίας αυτού (του συνόλου των ατομικών ελευθεριών) κατά της παρανόμου επιθέσεως των άλλων. Αλλά το φυσικόν τούτο δικαίωμα καθιέρωσαν ως νόμιμον του πολίτου δικαίωμα και πάσαι αι ποινικαί νομοθεσίαι υπό το όνομα της αμύνης (ημέτερος ποινικός νόμος δια του αριθμού 99). Αλλ’ αν κατά παντός επιτρέπηται η άμυνα ως μέσον υπερασπίσεως των δικαίων ημών, επιτρέπεται και κατ’ εξουσίας ανόμως επιτιθεμένης. Η εξουσία, ως αντιπροσωπική της κοινωνίας αρχή, αντλούσα την ύπαρξιν και την δύναμιν αυτής εκ του μόνου του πολιτεύματος και των νόμων, είναι ώσπερ εικός σεβαστή, εν όσω εκπληροί τον εφ’ ω ετάχθη σκοπόν, εν όσω δηλονότι εν τω μέτρω της δυνάμεως αυτής προασπίζει τας ατομικάς του πολίτου ελευθερίας εμμένουσα εν τοις διαγραφομένοις αυτή ορίοις υπό του πολιτεύματος και των νόμων. Αλλ’ άμα εξερχομένη των ορίων τούτων, άμα αντιστρατευομένη εις τα υπαγορεύσεις του πολιτεύματος και των νόμων, αποβάλλει και το εξ αυτών αντλούμενον δικαίωμα της υπάρξεως αυτής ως εξουσίας και την δύναμιν αυτής, παρίσταται δε εις τους οφθαλμούς του πολίτου ως επιδρομεύς ληιζόμενος τα νόμιμα αυτού δικαιώματα. Εκ τούτου η ελευθερία της αντιστάσεως, άμυνα δηλαδή κατά παρανόμου επιθέσεως της αρχής.»
Και συνέχιζε:
«Αλλ’ η ατομική αύτη ελευθερία είναι και πλείστου αξία συμπληρωματική πολιτική ελευθερία, διότι συντελεί τα μάλιστα εις την εδραίωσιν των πολιτικών ελευθεριών, του νομίμου δηλονότι χειρισμού των συνταγματικών εξουσιών. Όταν εις την εξουσίαν διατελή εκ των προτέρων γνωστόν, ότι οι πολίται δεν θέλουσι καταβάλει φόρους μη νομίμως εψηφισμένους υπό της νομοθετικής εξουσίας, ότι δεν θέλουσι συγκατατεθη εις την άθεσμον αυτών σύλληψιν και φυλάκησιν, ότι θέλουσιν αποκρούσει την βίαν του χωροφύλακος προς παρμπόδισιν της ασκήσεως του εκλογικού αυτών δικαιώματος, δεν αποτολμά να προβή εις την επιζητουμένην απορρόφησην, ή, αν αποτολμήση, συνετίζεται εγκαίρως και υποστρέφει εις το σημείον της νομιμότητος… Δια της ενασκήσεως της ελευθερίας της αντιστάσεως δεν επιζητείται η ανατροπή των καθεστώτων ή η πτώσις της παρανόμου εξουσίας, αλλ’ η αποτυχία της κατά τινος του πολίτου ή ομάδος πολιτών δικαιώματος, ανήκοντος αυτοίς εκ του νόμου, επιθέσεως της εξουσίας, αθεσμίως ενεργούσης.»[1]
Με άλλα λόγια, το δικαίωμα της αντίστασης, ή αλλιώς – όπως το αναφέρει ο Φλογαίτης – η «ελευθερία της αντιστάσεως», είναι αναφαίρετο από κάθε μεμονωμένο πολίτη, ή ομάδα πολιτών. Πότε ασκείται; Όταν ο πολίτης νιώθει απειλή για την ζωή του από μια κυβέρνηση που αυθαίρετα νομοθετεί και εισπράττει φόρους, ασκεί καταστολή και ποινικοποιεί την διαμαρτυρία, ή την αδυναμία συμμόρφωσης με την αυθαιρεσία των κυβερνώντων. Όταν νιώθει ότι απειλείται όταν μια κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει όρια δικαίου και συνταγματικής τάξης. Όποιος απαρνηθεί το δικαίωμα αυτό, χάνει την ιδιότητα του πολίτη και μετατρέπεται σε υπεξούσιο, σε δούλο.
Ήδη από την εποχή του Τζον Λοκ ήταν καθαρό ότι «ούτε ο άνθρωπος, ούτε η κοινωνία έχουν την εξουσία να παραδώσουν την αυτοσυντήρησή τους, και συνεπώς και τα μέσα αυτοσυντήρησή τους, στην απόλυτη βούληση και την αυθαίρετη κυριότητα κάποιου άλλου. Οποτεδήποτε κάποιος επιχειρήσει να τους υποδουλώσει, θα έχουν πάντοτε το δικαίωμα να διατηρήσουν ό,τι δεν έχουν την εξουσία να απεμπολήσουν και να απαλλαγούν από όσους παραβιάζουν αυτόν τον θεμελιώδη, ιερό και αμετάβλητο νόμο της αυτοσυντήρησης, για χάρη του οποίου εισήλθαν στην κοινωνία.»[2] Και σε κάποιο άλλο σημείο τόνιζε: «Αν ένας ληστής μπει βίαια στο σπίτι μου και την απειλή του μαχαιριού στο λαιμό μου με εξαναγκάσει να θέσω τη σφραγίδα μου σε έγγραφα που του εκχωρούν την περιουσία μου, θα του έδινε αυτό οποιοδήποτε νόμιμο τίτλο; Ακριβώς τέτοιο τίτλο, που αποσπάται με το ξίφος, έχει ο άδικος κατακτητής, όταν με εξαναγκάζει να υποταχθώ. Η αδικία και το έγκλημα είναι ταυτόσημα, είτε διαπράττονται από έναν εστεμμένο είτε από έναν μικροκατεργάρη. Ο τίτλος του εγκληματία και το πλήθος των ακολούθων του δεν διαφοροποιούν το έγκλημα, το κάνουν μόνο σοβαρότερο. Η μόνη διαφορά είναι ότι οι μεγάλοι ληστές τιμωρούν τους μικρούς για να τους κρατούν υπάκουους, αλλά οι μεγάλοι ανταμείβονται με δάφνες και θριάμβους, διότι είναι πολύ μεγάλοι για τα αδύνατα χέρια της δικαιοσύνης σ’ αυτόν τον κόσμο και έχουν στην κατοχή τους την εξουσία που οφείλει να τιμωρεί τους εγκληματίες.»[3]
Υπάρχει διαφορά όταν οι κυβερνώντες είναι εκλεγμένοι και αυθαιρετούν ψηφίζοντας νόμους που παραβιάζουν ακόμη και το πιο στοιχειώδες δικαίωμα της αυτοσυντήρησης; Δεν υπάρχει καμιά διαφορά. Δεν έχει σημασία πόσα τυπικά δικαιώματα αναγνωρίζονται στους πολίτες και στο λαό. Κι όπως ο Ελβετός συνταγματολόγος Ντελόμ έλεγε χαρακτηριστικά: «Όμως όλα αυτά τα προνόμια του Λαού, εκτιμώμενα αυτά καθαυτά, δεν είναι παρά αδύναμες άμυνες ενάντια στην πραγματική δύναμη αυτών που κυβερνούν. Όλες αυτές οι διατάξεις, όλα αυτά τα αμοιβαία Δικαιώματα, προϋποθέτουν αναγκαστικά ότι τα πράγματα παραμένουν εντός της νόμιμης και καθιερωμένης πορείας τους: τι θα σήμαινε για την επιβίωση του Λαού, αν κάποτε ο Πρίγκιπας, ξαφνικά απελευθερωνόταν από όλους τους περιορισμούς και εγκαταλείποντας τις διατάξεις του Συντάγματος, δεν θα σεβόταν πλέον ούτε το πρόσωπο, ούτε την περιουσία των υπηκόων του και δεν θα έπαιρνε υπόψη του τις δεσμεύσεις του έναντι του Κοινοβουλίου του, ή επιχειρούσε να του επιβάλει την θέλησή του; Θα σήμαινε αντίσταση.»[4]
Δεν έχει καμιά σημασία αν στη θέση του Πρίγκιπα υπάρχει μια κυβέρνηση που χρησιμοποιεί ως επιχείρημα νομιμοποίησης της αυθαιρεσίας και της απειλής που συνιστά για την αυτοσυντήρηση και την επιβίωση των πολιτών, την ψήφο τους ή την πλειοψηφία του κοινοβουλίου. Το δικαίωμα της αντίστασης είναι αναφαίρετο «φυσικό δικαίωμα» και ταυτίζεται με το δικαίωμα της αυτοάμυνας καθενός πολίτη. Κι αυτό δεν έχει να κάνει μόνο όταν υπάρχει τυπική κατάλυση δικαιωμάτων, αλλά ακόμη κι όταν – ιδίως όταν – ο νόμος και γενικά η δικαιοσύνη έχει αποξενωθεί από την λαϊκή θέληση. «Είναι πιθανό ότι σε καταστάσεις κρίσης και νομικής αστάθειας να έχουμε περισσότερους λόγους για να εφαρμοστεί ο νόμος αμείλικτα: θέλουμε το νόμο να αποκτήσει τη δύναμη που δεν έχει. Θέλουμε να ριζώσει στις συνήθειες του καθενός. Θέλουμε να δώσουμε στη νομική ζωή μας, μια για πάντα, κάποια προβλεψιμότητα. Ωστόσο, εξαρτάται από το είδος της κρίσης που αντιμετωπίζουμε. Στην πραγματικότητα, στο μυαλό μου, η αντίδρασή μας θα πρέπει να είναι ριζικά διαφορετική, αν η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε είναι μια νομική αποξένωση, με άλλα λόγια, μια κατάσταση όπου ο νόμος δεν αποτελεί περισσότερο ή λιγότερο μια πιστή έκφραση της βούλησης μας ως κοινότητα. Αντ ‘αυτού, εμφανίζεται ως ένα σύνολο κανόνων ξένων ως προς τα δικά μας σχέδια και προγραμματισμό, το οποίο επηρεάζει τα πιο βασικά συμφέροντα της πλειοψηφίας του πληθυσμού που συμβαίνει να βρίσκεται υπό την επιβολή του. Εάν η νομική κρίση μας έχει να κάνει περισσότερο με αυτή την τελευταία κατάσταση, τότε φαίνεται να είναι άδικο να αντιμετωπιστούν όλες τις παραβιάσεις του νόμου όπως σαν να πρόκειται για άτομα που θέλουν να επωφεληθούν από τις προσπάθειες των άλλων. Αντίθετα, πολλές από αυτές τις παραβιάσεις θα μπορούσαν να είναι κατανοητές και, ενδεχομένως, αξιοσέβαστες αντιδράσεις που πραγματοποιούνται από ορισμένες ομάδες όταν αντιμετωπίζουν έναν νόμο που άδικα τις αγνοεί και τις αποκλείει. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η έμφαση στην απαρέγκλιτη εφαρμογή του νόμου δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια πράξη ακραίου δογματισμού – καθαρή αδικία – η οποία καταλήγει να γυρίζει το νόμο ανάποδα. Αντί για τη διάσωση εκείνων που είναι θύματα του νόμου, επιβάλλεται κανόνας που αποσκοπεί στην κακομεταχείριση τους…» Σε τέτοιες περιπτώσεις αποξένωσης του νόμου «τελευταίο καταφύγιο» των πολιτών είναι το δικαίωμα στην αντίσταση.[5]
Όταν ακούς σήμερα τους ντόπιους στα οροπέδια των Χανίων που περικλείονται από τις Σφακιανές Μαδάρες, που ποτέ κατακτητής δεν πάτησε, να λένε ότι μόνο με τα όπλα βρήκαν το δίκιο τους, όταν με κανέναν άλλο τρόπο, ή προσφυγή, δεν μπόρεσαν να σταματήσουν τις πολυεθνικές των ΒΑΠΕ (Βιομηχανικές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) από το να τους κλέψουν τον αέρα, τον ήλιο, το νερό και τον τόπο τους, τότε ξέρεις πως δεν αργεί η ώρα που ο καθένας από εμάς, ο κάθε νοικοκύρης αυτού του τόπου θα κληθεί να απαντήσει. Θα επιτρέψει ο φοροεισπράκτορας, ο τραπεζίτης και ο επενδυτής να του στερήσουν τα λιγοστά του υπάρχοντα και έτσι να του στερήσουν το δικαίωμα στη ζωή, ή όχι; Οι ίδιες οι συνθήκες επιβάλουν να πούμε όχι. Είναι θέμα προσωπικής αξιοπρέπειας, είναι το τελευταίο καταφύγιο της δημοκρατίας: η άσκηση του δικαιώματος της αντίστασης. Ένα δικαίωμα που ασκείται πιο αποτελεσματικά όταν ασκείται συλλογικά.
Σε συνθήκες όπου σου στερούν το δικαίωμα στην ζωή, στην αυτοσυντήρηση, στην περιουσία και στον τόπο σου, ο καθένας από εμάς έχει το δικαίωμα της αντίστασης. Κι όσο το ξεπούλημα θα προχωρά, όσο οι κυβερνώντες και τα αφεντικά τους θα συνεχίζουν τον εξανδραποδισμό ενός ολόκληρου λαού, τόσο το δικαίωμα της αντίστασης θα γίνεται ολοένα και πιο καθολικό.
Πρώτο βήμα η οργάνωση στη γειτονιά με τρεις βασικούς στόχους:
(α) Την κοινωνική αλληλεγγύη με δεσμούς που δεν επιτρέπουν στην κοινωνία να γίνει υποχείριο της εντεταλμένης φιλανθρωπίας των κοινωνικών παντοπωλείων, των συσσιτίων και των άλλων εκδηλώσεων υπέρ των αναξιοπαθούντων. Συνεταιρισμοί, δίκτυα υποστήριξης και αλληλεγγύης σε κάθε γειτονιά είναι η απάντηση του κινήματος αντίστασης.
(β) Συγκρότηση επιτροπών και ομάδων δράσης ανά γειτονιά ενάντια στις εφορίες και τις τράπεζες. Κανένας δεν πρέπει να χάσει το σπίτι του, ή να οδηγηθεί στην απόγνωση και την απελπισία επειδή χρωστάει. Το χρέος πρέπει να μεταφερθεί στην κυβέρνηση και στους τραπεζίτες με κάθε πρόσφορο μέσο και τρόπο.
(γ) Σχηματισμός ομάδων λαϊκής περιφρούρησης ανά γειτονία με σκοπό να μην επιτρέψουν να διαλυθούν οι συνοικίες από την έξαρση της εγκληματικότητας, αλλά και να μην γίνουν πεδία πρόσφορης δράσης φαιών ταγμάτων εφόδου με την κάλυψη του επίσημου κράτους και παρακράτους.
Για εμάς στο ΕΠΑΜ οι τρεις αυτές κατευθύνσεις που συμπυκνώνονται στο σύνθημα οργάνωση στην γειτονιά, αποτελούν την αιχμή του δόρατος για την δράση με απώτερο σκοπό την ανάδειξη ενός αυθεντικά παλλαϊκού κινήματος, που οφείλει να μετατρέψει το δικαίωμα της αντίστασης ως αφετηριακό παλμό του.

[1] Θεοδώρου Φλογαίτου, Εγχειρίδιον Συνταγματικού Δικαίου, Αθήνησι, 1879, σελ. 334-37.
[2] Τζον Λοκ, Δεύτερη Πραγματεία Περί Κυβερνήσεως (Μετάφραση, Πασχάλης Κιτρομηλίδης), Αθήνα: Γνώση, 1990, σ. 201-02.
[3] Στο ίδιο, σ. 225-26.
[4] Jean Louis de Lolme, The constitution of England; or, An account of the English government, Halifar, 1822, σ. 295.
[5] Roberto Gargerella, The Last Resort: The Right of Resistance in Situations of Legal Alienation, Yale Law School Legal Scholarship Repository, Yale Law School, 1/1/2003.
Δημήτρης Καζάκης

Τρίτη 10 Ιουλίου 2012

ΘΙΑΣΟΣ ΑΜΟΥΣΟΣ...

Του ΣΤΑΘΗ*

Aει στην ευχή! πας να στήσεις το σκηνικό και σου πέφτει ένα δοκάρι στη μέση της σκηνής, κακός οιωνός
σε έχει βασκάνει η πραγματικότης - στο τέλος, όταν τον χρειασθείς, απ' το πατερό θα σου πέσει και ο «από μηχανής θεός», σε
ένα μεγάλο αμήχανο χάσμα θα τελειώσει η παράσταση - «χασμωδία, παιδί μου, χασμωδία», θα σου πει ο Ποιητής και συ θα σκύψεις το κεφάλι,
διότι δεν αντέχει άλλη προπαγάνδα η πραγματικότης, διότι ουδέποτε άντεξε την προπαγάνδα ο Ποιητής.
Τρίζει το βήμα της Βουλής όταν έτσι εύκολα και φθηνά επικαλείσαι τον Ποιητή και ύστερα βουλιάζει η παράσταση μέσα στο ίδιο της το σκηνικό.
Δεν θέλει και πολύ για να βάλει τα γέλια το κοινό, «γράφεις δράματα, γελάνε! γράφεις κωμωδίες, κλαίνε!», σου πέφτει κατακέφαλα ο κ. Νικολόπουλος, βγάζει το καρούμπαλο ο κ. Κουβέλης και - «δεν είναι τίποτα», δηλώνει ο Μπενύτο, «απλώς βρέχει»...
Ηδη στέκει αμήχανος ο θίασος επί σκηνής, με κατεβασμένα τα βρακιά, ο ένας περιμένει τη Μέρκελ, ο άλλος σχεδιάζει την επόμενη μέρα κι ο τρίτος του λαλούν και χορεύει, θίασος μπουλούκι. Μούσα καμμιά πουθενά. Μόνον ψέματα και παρλάτες, στερεότυπα και φοβέρες, μια στείρα υστερία και κακοκρυμμένη αγωνία -δεν τραβάει το σενάριο, δεν τραβάνε οι ηθοποιοί, όλοι
τρέμουν για την επόμενη στραβή που μπορεί να συμβεί ανά πάσαν στιγμή.
Δεν αντέχει άλλη προπαγάνδα η πραγματικότητα.
Απόδειξη ότι άρχισαν οι γκάφες.
Εγραφε χθες σε κορυφαία εφημερίδα της Διαπλοκής, κορυφαίος κήνσορας του καθεστώτος: «Λες και το πρόβλημα του τόπου είναι αν θα πουληθεί η ΔΕΗ κι όχι η καθημερινή δυστυχία των ανθρώπων».
Θεϊκό! λες και είναι άσχετη η καθημερινή δυστυχία ή όχι των ανθρώπων από το αν θα πουληθεί ή όχι η ΔΕΗ!..
Οχι δεν είναι ευήθης ο προπαγανδιστής, αντιθέτως είναι ευφυής -απλώς για τις ανάγκες της προπαγάνδας κάνει τον χαζό (και για να χαζεύει τους άλλους)- όμως, δεν το αντέχει πλέον αυτό το έργο της φάρσας - μπούφας το κοινό, ένας-ένας αγριεύουν οι θεατές, θυμήσου τους Αθηναίους, στην τρίτη και τελευταία θέση έστειλαν τον Ευριπίδη όταν τους ανέβασε τη Μήδεια το 431 π.Χ. στα Διονύσια. Μπορεί έκτοτε Μήδειες να ανεβαίνουν δέκα τον χρόνο, μπορεί και να αρέσουν επειδή πρέπει να αρέσουν, στους Αθηναίους
όμως δεν άρεσαν - καράβλαχοι, θα μου πείτε, και συντηρητικοί. Μεγάλο το δίκιο σας, δεν είχαν οι άνθρωποι για τον εαυτόν τους την ιδέα που έχουμε εμείς για αυτούς - όταν δεν τους άρεσε κάτι του πέταγαν κρεμμύδια. Θηβαίικα...
Αντιθέτως με την πραγματικότητα που εκπαιδεύεται να της αρέσει η προπαγάνδα.
Εχει όμως κι αυτή η τελευταία τα όριά της - δεν μπορεί μια ολόκληρη παράσταση να βασισθεί σε έξι ιδιωτικοποιήσεις, έχει ξεφτιλισθεί το παραμύθι.
«Η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια, μαζί με την Πορτογαλία στις ιδιωτικοποιήσεις», δήλωνε χθες στον Real FM ο κ. Σταθάκης, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Οντως! από την εποχή του κ. Μητσοτάκη και του κ. Σημίτη η Ελλάδα, δηλαδή τα αφεντικά της, ιδιωτικοποιούν συνεχώς!
Τι κέρδισε η χώρα, απ' όσα έχασε;
Τίποτα εκτός απ' τη χρεωκοπία.
Κέρδισε όμως η Διαπλοκή τον άμπακο και η Διαφθορά απορρόφησε τα μισά κόμματα και τα μισά ΜΜΕ.
Απ' αυτά που τώρα σκούζουν: «μα είσθε μονίμως εναντίον των μεταρρυθμίσεων! μα είσθε κολλημένοι στο χθες!»
Οταν οι μεταρρυθμίσεις είναι το συνεχές ξεπούλημα, όταν το «αύριο» είναι η επιστροφή της χώρας στο 1950, γιατί να μην είσαι εναντίον τους; γιατί να μην πετάς κρεμμύδια σε μια Μήδεια που σκοτώνει τα παιδιά της; Γιατί να
εκλαμβάνεις την προπαγάνδα τους ως την πραγματικότητά σου;
Τι απέμεινε στη χώρα μετά είκοσι χρόνια ιδιωτικοποιήσεων; Η ενέργεια, τα ύδατα, τα δίκτυα και κάποιες υποδομές - όλα αυτά, τα άλλα κράτη στη Δύση τα έχουν δημόσια ή υπό δημόσιον έλεγχο, εδώ
όμως φρίττει η προπαγάνδα και καταλαμβάνεται από ιερό μένος -«σκότωσε, Μήδεια τα παιδιά σου», αυτό είναι το αρεστό στη Μέρκελ, αυτό είναι το τρέντυ στην εποχή μας- αλλά
φευ, δεν τραβάει η παράσταση! Την επομένη της ψήφου εμπιστοσύνης, άρχισε να ξηλώνεται το πουλόβερ της κυβέρνησης - μια τριανδρία χωρίς σταυρό, μια τριανδρία άθυρμα των νέων Σταυροφόρων...
...στέκει αμήχανη πάνω στη σκηνή, περιμένοντας τι άλλο θα της συμβεί, από στιγμή σε στιγμή.

*Δημοσιεύθηκε στο enikos.gr την 10/07/2012

Πέμπτη 5 Ιουλίου 2012

Κάλεσμα για τη δημιουργία δικτύου περιοχών ελεύθερης κατασκήνωσης

 
Απευθύνουμε ανοιχτό κάλεσμα σε όλους τους Δήμους της Ελλάδας, αυτή τη δύσκολη περίοδο της οικονομικής -και όχι μόνο- κρίσης, να ενισχύσουν έμπρακτα και να συμμετέχουν στη δημιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου περιοχών ελεύθερης κατασκήνωσης.

Οραματιζόμαστε ένα δίκτυο αυτοδιαχειριζόμενων περιοχών, όπου με την ενεργή στήριξη των Τοπικών Αρχών μέσα από τη παροχή βασικών υποδομών (οργανικές- ξηρές τουαλέτες, ντουζιέρες, πόσιμο νερό, κάδοι απορριμμάτων), η ελεύθερη και υπεύθυνη κατασκήνωση θα αναδειχθεί ως αναπόσπαστο στοιχείο των ποιοτικών τουριστικών χαρακτηριστικών της κάθε περιοχής και θα διασυνδεθεί με τα τοπικά περιβαλλοντικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά.   

Ένα δίκτυο περιοχών ελεύθερης κατασκήνωσης, όπου θα προάγει τις αρχές τις αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου- φύσης, το σεβασμό στο συνάνθρωπο και τη βιοποικιλότητα, καθώς και ένα πρότυπο κοινοτικής οικολογικής συμβίωσης, στη βάση ενός κοινού πλαισίου αρχών υπεύθυνης διαβίωσης στη φύση. 

Η ελεύθερη κατασκήνωση είναι ένα είδος φυσιολατρικού τουρισμού που μπορεί να συμβάλλει στη διαφοροποίηση και την ανάδειξη του τουριστικού “προϊόντος” της κάθε περιοχής (διαβάστε το άρθρο που ακολουθεί), ενισχύοντας παράλληλα τη τοπική οικονομία και διαφυλάσσοντας τη τοπική πολιτιστική και περιβαλλοντική κληρονομιά. Είναι μια βιωματική εμπειρία σε πλήρη αρμονία με τη φύση, που συμβάλει στη προσωπική ανάπτυξη και τη κάλυψη έμφυτων αναγκών, αρκεί να γίνεται με σεβασμό και υπευθυνότητα.

Απευθύνουμε επίσης ανοιχτό κάλεσμα στους ελευθεροκατασκηνωτές να λειτουργήσουν ως οι θεματοφύλακες της κάθε περιοχής, συμβιώνοντας υπεύθυνα μέσα σε ένα κοινό πλαίσιο αρχών (διαβάστε παρακάτω μια πρόταση), με σεβασμό στα τοπικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά και σε αμοιβαία συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και μεταξύ τους. Ο σεβασμός στο περιβάλλον είναι αυτονόητος και αναπόσπαστο στοιχείο του βιώματος της ελεύθερης διαβίωσης στη φύση για τους τακτικούς ελεύθερο-κατασκηνωτές και αντίστοιχο σεβασμό θα πρέπει να δείχνουν οι περιστασιακοί κατασκηνωτές, που δημιουργούν συνήθως τη μεγαλύτερη όχληση.

Υπάρχει ήδη μια μεγάλη ποικιλία περιοχών ανά την Ελλάδα όπου πραγματοποιείται (με εμπόδια ή χωρίς) η ελεύθερη κατασκήνωση: Κάρπαθος,  Κρήτη (Γαύδος. Σούγια,  Κεδρόδασος, Γαιδουρονήσι), Αγκίστρι (Χαλικιάδα), Σαμοθράκη, Λέσβος (Χρούσος), Άι Στράτης, Ανάφη (Ρούκουνας, Κλεισίδι, Κατσούνι), Νάξος (Αλυκό), Τήλος (Έριστος), Ικαρία (Νας), Σίκινος, Νίσυρος (Παχιά Άμμος), Κάτω Κουφονήσι, Αγαθονήσι, Ηρακλειά, Δονούσα (Κέδρος, Λιβάδι), Λευκάδα (Πευκούλια), Εύβοια (Χιλιαδού, Ποταμός), Λειψοί (Πλατύ Γιαλός), Μαράθι, Χαλκιδική (Κριαρίτσι, Καβουρότρυπες), Ηλεία (Θολό, Καϊάφας), Μεσσηνία (Ελαία, Καλό Νερό, Άι Λαγούδι, Γιάλοβα), Πήλιο (Παρίσαινα, Μελανή) και πολλές άλλες, γνωστές ή λιγότερο γνωστές.

Διαβάστε το παρακάτω άρθρο και προτείνουμε άμεσα τον καθορισμό και την αυτοδιαχείριση των περιοχών, τη σύσταση του δικτύου και τη σήμανση των παραλιών ελεύθερης κατασκήνωσης με μια πράσινη σημαία με το περίγραμμα μιας σκηνής.

Παρακαλούμε τους ενδιαφερόμενους Δήμους να επικοινωνήσουν στο iliosporoi@yahoo.gr για μας υποδείξουν ποιες περιοχές τους προσφέρουν για ελεύθερη κατασκήνωση, αλλά και για την οργάνωση περαιτέρω δράσεων στήριξης της πρωτοβουλίας.

Η κρίση θα οδηγήσει ακόμα περισσότερο κόσμο στην ελεύθερη κατασκήνωση. Ας θέσουμε τις βάσεις για να γίνει αυτή η εμπειρία ένα αξέχαστο βίωμα για όλους, με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον και το τοπικό στοιχείο. Η ελεύθερη κατασκήνωση προϋποθέτει υπεύθυνη συμπεριφορά απέναντι στο συνάνθρωπο και το περιβάλλον και έτσι κανένας δεν θα μπορεί να απαγορεύσει αυτό το δικαίωμα. Ο μόνος τρόπος για να διαφυλάξουμε το περιβάλλον και το δικαίωμα στην ελεύθερη κατασκήνωση είναι η νόμιμη ρύθμιση και η αυτοδιαχείριση των περιοχών. 

Αυτή τη πρωτοβουλία την αφιερώνουμε στον αείμνηστο Δήμαρχο Τήλου, κ. Αναστάσιο Αλιφέρη, που ήταν ο πρώτος αυτοδιοικητικός που μερίμνησε σοβαρά για την διευκόλυνση της ελεύθερης κατασκήνωσης και τη διασύνδεσή της με το οικοτουριστικό πρόγραμμα του νησιού.

Ηλιόσποροι, www.iliosporoi.net

Επιστολή και έκκληση προς την Αυτοδιοίκηση
Η ελεύθερη κατασκήνωση είναι βιώσιμος τουρισμός και πλούτος για όλους μας. Στηρίξτε τη!

Η ελεύθερη κατασκήνωση είναι πηγή εισοδήματος και όχι απειλή για τις τοπικές κοινωνίες και τα τοπικά οικονομικά συμφέροντα, ούτε καν για όσους ασχολούνται με τον οργανωμένο τουρισμό.

Υπάρχει μια στρεβλή αλλά ευρέως διαδεδομένη αντίληψη σε διάφορες περιοχές που φιλοξενούν παραλίες ελεύθερης κατασκήνωσης, ότι αν διώξουν αυτό το είδος τουρισμού θα έρθουν άλλοι τουρίστες πιο “ποιοτικοί”, με πολλά λεφτά να ξοδέψουν προς όλες τις κατευθύνσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότερες διώξεις της ελεύθερης κατασκήνωσης γίνονται σε περιοχές που φιλοξενούν οργανωμένα κάμπινγκ και ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Η εμπειρία έχει δείξει ότι από όπου έφυγαν οι ελεύθεροι κατασκηνωτές, οι παραλίες είτε ερήμωσαν, είτε τις εκμεταλλεύτηκαν επιτήδειοι καταπατητές και οργανωμένα τουριστικά συμφέροντα, επιβάλλοντας τη “μονοκαλλιέργεια” ενός τουριστικού μοντέλου με ημερομηνία λήξης. Όπως ένα οικοσύστημα γίνεται έρημος όσο μειώνεται η ποικιλία των ειδών του, έτσι και ένας τόπος ερημώνει αν στηρίζεται σε περιορισμένη ποικιλία “τουριστικού προϊόντος” και παραγωγικών δραστηριοτήτων. Όπως η πλούσια ποικιλία ειδών σε ένα οικοσύστημα, έτσι και το “διαφοροποιημένο τουριστικό προϊόν” καθώς και η ποικιλία παραγωγικών δραστηριοτήτων ενός τόπου, θα συμβάλλουν στο να είναι βιώσιμος, να καλύψει δηλαδή τις ανάγκες του χωρίς να κλέψει αυτό το δικαίωμα από τις επόμενες γενιές, και το σημαντικότερο χωρίς να τις διώξει μακριά του. 

Το είδος του οργανωμένου τουρισμού που προσφέρει απλά ήλιο, άμμο και θάλασσα, ή ακόμα χειρότερα ο “all inclusive” τουρισμός σε τεράστιες ξενοδοχειακές μονάδες, έχει δείξει σε χώρες που το εφαρμόζουν εδώ και πολλά χρόνια (Ισπανία, Πορτογαλία, κλπ) ότι οδηγεί σε αλλοίωση του τοπίου και  του παραδοσιακού χαρακτήρα, οδηγεί σε ερήμωση, σε κατασπατάληση των φυσικών πόρων και τελικά σε συρρίκνωση του αριθμού των επισκεπτών. Άρα δεν έχουμε κανένα συγκριτικό πλεονέκτημα προσφέροντας μόνο αυτά σαν “τουριστικό προϊόν”, από τη στιγμή μάλιστα που δεν αναπτύσσουμε καινοτόμες και εναλλακτικές δραστηριότητες. Ούτως ή άλλως, υπάρχουν άλλοι, αμόλυντοι από τη μαζικότητα, τουριστικοί προορισμοί στην γειτονιά μας που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τον ήλιο, την άμμο και τη θάλασσά μας, είναι πιο φτηνοί (πχ Τουρκία, Κροατία) και προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες.

Από την άλλη, σε περιοχές που έχει αναπτυχθεί ένα διαφορετικό μοντέλο τουρισμού με “διαφοροποιημένο”- ποικίλο προϊόν (πχ συνδυασμός νυχτερινής ζωής και ήπιων εμπορικών δραστηριοτήτων με οικολογικό, αγροτικό, συνεδριακό, πολιτιστικό, ορειβατικό-αναρριχητικό, ερευνητικό- εκπαιδευτικό, φυσιολατρικό τουρισμό), όπου συνυπάρχουν οι ξενοδοχειακές μονάδες μικρής κλίμακας, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, τα οργανωμένα κάμπινγκ αλλά και ελεγχόμενες περιοχές ελεύθερης διαβίωσης, όχι μόνο έχει διατηρηθεί το τοπίο και ο τοπικός χαρακτήρας (που είναι ο κύριος πόλος έλξης), αλλά έχει αναπτυχθεί μια βιώσιμη τοπική οικονομία και μια μακροχρόνια ζύμωση στις σχέσεις ανάμεσα σε τακτικούς επισκέπτες και κατοίκους. Οι ελεύθεροι κατασκηνωτές άλλωστε χρησιμοποιούν ακριβώς τα ίδια μαγαζιά μιας τοπικής κοινωνίας με αυτούς που διαλέγουν να μένουν σε κάποιο ενοικιαζόμενο δωμάτιο ή σε ξενοδοχείο, και συμβάλλουν εξίσου στην τοπική οικονομία.

Η ελεύθερη κατασκήνωση είναι ένα είδος φυσιολατρικού τουρισμού χαμηλής όχλησης που λειτουργεί συμπληρωματικά, και όχι ανταγωνιστικά, με τον τουρισμό σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και οργανωμένα κάμπινγκ, συμβάλλει δε στη ποικιλομορφία του “τουριστικού προϊόντος” ενός τόπου και στην αύξηση των τουριστών σε απόλυτους αριθμούς. Άλλωστε τα άδεια ενοικιαζόμενα δωμάτια δεν θα γεμίσουν ποτέ με τους διωκόμενους ελεύθερο-κατασκηνωτές. Κανένας που πάει για ελεύθερη κατασκήνωση σε ένα μέρος δεν θα πήγαινε σε ενοικιαζόμενα δωμάτια αν τον έδιωχναν από την παραλία, απλά θα επέλεγε κάποιο άλλο μέρος να κατασκηνώσει. Ελεύθερη κατασκήνωση κάνουμε κυρίως γιατί επιλέγουμε την άμεση επαφή με τη φύση και τη διαβίωση κάτω από τα αστέρια, και δευτερευόντως λόγω οικονομικών κριτηρίων. Γι αυτό και οι περισσότεροι που κάνουμε ελεύθερη κατασκήνωση, ιδίως όσοι προτιμούν τακτικά ένα συγκεκριμένο μέρος, έχουμε ανεπτυγμένο ένα έντονο αίσθημα ευθύνης απέναντι στην φύση που μας φιλοξενεί, μια κουλτούρα σεβασμού, αλληλεγγύης και προστασίας.

Το πρόβλημα άλλωστε δεν το δημιουργούν οι τακτικοί ελεύθερο-κατασκηνωτές που πάνε χρόνια και φροντίζουν μια περιοχή, αλλά οι επισκέπτες- κατασκηνωτές του Σαββατοκύριακου που, λόγω της έλλειψης της κουλτούρας του ελεύθερου κατασκηνωτή, αφήνουν πίσω τους συνήθως όλα τα απορρίμματα, δεν σέβονται την φύση, τους συν-κατασκηνωτές αλλά και τους άγραφους κώδικες υπεύθυνης κατασκήνωσης. Έχουμε βρεθεί όλοι αντιμέτωποι με ανεύθυνους κατασκηνωτές αλλά και με κοινότητες ελεύθερο-κατασκηνωτών που είτε θεωρούν μια περιοχή τσιφλίκι τους (φτάνοντας στο σημείο ακόμα και να την περιφράζουν ή να φτιάχνουν ημιμόνιμες κατασκευές), είτε δεν έχουν αναλάβει καμιά πρωτοβουλία αυτοδιαχείρισης ιδίως σε ότι έχει να κάνει με το ζήτημα της τουαλέτας και των σκουπιδιών (είναι απαράδεκτο το θέαμα με τα χρησιμοποιημένα χαρτιά και τις πλαστικές σακούλες γύρω από περιοχές ελεύθερης κατασκήνωσης).

Οι απαγορεύσεις όμως δεν θα μάθουν σε καμιά κοινότητα ή μεμονωμένα άτομα πως να είναι υπεύθυνοι, πως να αυτο-διαχειρίζονται και να αυτορυθμίζονται χωρίς να καταπιέζουν και να εκμεταλλεύονται, πως να μαθαίνουν από τη φύση και να βοηθάνε αλλήλους, με απώτερο στόχο την ελευθερία, την αυτάρκεια και τη συνύπαρξη. Αντίθετα οι απαγορεύσεις πάντα δημιουργούν συγκρούσεις, εντάσεις, αντιδράσεις και φοβικά σύνδρομα.

Η επιλογή των οργανωμένων κατασκηνώσεων/ κάμπινγκ στην Ελλάδα είναι πολύ περιορισμένης έκτασης και ποικιλίας, ιδίως συγκριτικά με άλλες χώρες της Ευρώπης όπως Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία, Ολλανδία και Ιταλία. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Eurostat[1] η Ελλάδα κατέχει μόλις το 0.9% του συνολικού αριθμού οργανωμένων κάμπινγκ της Ευρώπης των 27, ο αριθμός κλινών σε οργανωμένα κάμπινγκ στην Ελλάδα αντιπροσωπεύει μόλις το 11% του συνολικού αριθμού κλινών του τουριστικού μας τομέα (ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη των 27), ενώ αναφέρεται ότι στην χώρα μας το κάμπινγκ έχει μικρή διείσδυση στον κόσμο και έχει μηδαμινή επίπτωση στον τουριστικό τομέα.  Με λίγα λόγια τα οργανωμένα κάμπινγκ στην Ελλάδα δεν είναι ούτε ελκυστικά, ούτε και αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες των κατασκηνωτών, ενώ τις περισσότερες φορές προσφέρουν ελλιπής, ακριβές αλλά και αντιαισθητικές (πχ τα αυτοκίνητα δίπλα στις σκηνές, τσιμέντο και ιδιοκατασκευές παντού) υπηρεσίες.

Προτείνουμε όλα τα υπάρχοντα οργανωμένα κάμπινγκ να ανακαινιστούν σύμφωνα με τα οικολογικά κριτήρια για την απονομή κοινοτικού οικολογικού σήματος σε υπηρεσίες κατασκηνώσεων/ κάμπινγκ (Απόφαση της Επιτροπής 2009/564/ΕΚ) και να μετατραπούν σε καλαίσθητούς και πρότυπους χώρους υποδοχής, φιλοξενίας και δραστηριοποίησης οικο-ταξιδευτών. Προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής (τοπική οικονομία και παραγωγή, φυσικά χαρακτηριστικά, διασύνδεση με φυσικά και πολιτιστικά μνημεία), με μια κοινή προωθητική εκστρατεία και επιδιώκοντας δικτύωση με αντίστοιχες πρωτοβουλίες από το εξωτερικό θα μπορέσουν να αποκτήσουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα ποιότητας και να ενθαρρύνουν ακόμα και τους ελεύθερο-κατασκηνωτές να πάνε σε αυτά.

Με τη σωστή ενθάρρυνση, υποστήριξη και κατεύθυνση οι κοινότητες των ελεύθερο-κατασκηνωτών μπορούν να αποτελέσουν τους θεματοφύλακες της περιοχής που κατασκηνώνουν, διαφυλάσσοντας τη φύση από πυρκαγιές, ρύπανση και καταπατήσεις, κάτι που ήδη βέβαια κάνουμε οι περισσότεροι.
Η συλλογικοποίηση και η ευαισθητοποίηση των ελεύθερο-κατασκηνωτών πάνω σε κάποιες βασικές αρχές υπεύθυνης κατασκήνωσης (όπως αυτές που έχουμε ήδη δημοσιοποιήσει και παραθέτουμε πιο κάτω), παράλληλα με την παροχή κάποιων βασικών υποδομών (τουαλέτες, ντουζιέρες, πόσιμο νερό, κάδοι απορριμμάτων) όπου είναι εφικτό, θα οδηγήσει στη συνειδητή προσπάθεια όλων να συνυπάρξουν υπεύθυνα, να συνεισφέρουν στην τοπική κοινωνία- οικονομία και να προστατεύσουν τη φύση.

Κάνουμε έκκληση προς όλους όσους ασχολούνται με την Αυτοδιοίκηση, αυτή τη δύσκολη περίοδο της κρίσης να στηρίξουν τη νέα γενιά, και όχι μόνο, που επιλέγει την ελεύθερη κατασκήνωση για τουρισμό, διαμορφώνοντας ένα πλαίσιο ανοχής, υποδομών και επιλογών, κατά το πολύ καλό παράδειγμα του Δήμου Τήλου[2] (ο δήμαρχος κ. Αναστάσιος Αλιφέρης ήταν προς τιμήν του ο πρώτος αυτοδιοικητικός που μερίμνησε για την ελεύθερη κατασκήνωση, σε συνδυασμό με την προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος).

Ένα είναι σίγουρο. Τα παιδιά της κρίσης θα κάνουν φέτος, όπως πάντα, ελεύθερη κατασκήνωση. Δεν θα ζητήσουμε άδεια από κανένα για να είμαστε ελεύθεροι. Το μόνο που ζητάμε είναι να δούμε όλοι μαζί το κοινό μας συμφέρον, να αλληλοβοηθηθούμε και να συνδιαμορφώσουμε τις συνθήκες για ένα μέλλον βιώσιμο και δίκαιο.

Ηλιόσποροι
www.iliosporoi.net / iliosporoi@yahoo.gr

Κίνημα για την ελεύθερη και υπεύθυνη κατασκήνωση
http://freecampgr.blogspot.com

ΚΩΔΙΚΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗΣ

Ακολουθεί ένα γενικό πλαίσιο αρχών υπεύθυνης κατασκήνωσης όπως έχει διαμορφωθεί από την εμπειρία και τη διεθνή βιβλιογραφία. Τα παρακάτω είναι μερικές μόνο ιδέες για να απολαύσουμε την ελεύθερη διαβίωση στη φύση πιο υπεύθυνα:

1. Όταν ταξιδεύουμε προς την περιοχή ελεύθερης διαβίωσης προτιμούμε τη δίοδο από ήδη υπάρχοντα μονοπάτια για να μην καταστρέψουμε τη χλωρίδα και για να μην συμβάλουμε στη διάβρωση του εδάφους. Αποφεύγουμε τη χρήση αυτοκινούμενων στον αιγιαλό, ιδίως σε περιοχές με ιδιαίτερη βλάστηση αλλά και σε αμμόλοφους. Παρκάρουμε τα αυτοκίνητα μακριά από την παραλία και δεν εμποδίζουμε την πρόσβαση σε αυτή.

2. Έχουμε πάντα μαζί μας σακούλες απορριμμάτων για να παίρνουμε φεύγοντας όχι μόνο τα δικά μας σκουπίδια αλλά και προηγούμενων κατασκηνωτών όποτε είναι εφικτό. Αφήνουμε το χώρο σε καλύτερη κατάσταση από ότι τον βρήκαμε! Καλό είναι να φτιάχνουμε ένα ειδικά διαμορφωμένο χώρο για τα σκουπίδια μας (ή αυτοσχέδιους κάδους αν δεν υπάρχουν) αν είναι να κατασκηνώσουμε για πολλές ημέρες, για να συγκεντρώνουμε μακριά από τις σκηνές τις σακούλες απορριμμάτων, ενώ τα οργανικά απορρίμματα (π.χ. αποφάγια, φλούδες) μπορούμε να τα θάβουμε σε άλλο ειδικά διαμορφωμένο χώρο, σε απόσταση τουλάχιστον 20 μέτρα από τις σκηνές.

3. Για τα ανθρώπινα περιττώματα σκάβουμε μικρούς λάκκους (τουλάχιστον 20 εκ. βάθος) και να τους σκεπάζουμε με χώμα όταν κάνουμε την "ανάγκη" μας. Προσοχή δεν θάβουμε τα χαρτιά τουαλέτας γιατί τα ζώα τα ξεθάβουν, τα βάζουμε σε μια σακούλα απορριμμάτων και να τα πετάμε στους κάδους. Σε περιοχές που κατασκηνώνουν πολλοί ελεύθερο-κατασκηνωτές καλό είναι να επιλεχθεί μια τοποθεσία που θα δημιουργηθεί μια βιολογική τουαλέτα με την χρήση ενεργών μικροοργανισμών (www.oiko-em.gr) για να μη μυρίζει και να γίνει κομπόστ γρήγορα.

4. Αποφεύγουμε τις συσκευασίες μίας χρήσης (π.χ. πλαστικά ποτήρια, πιατάκια, σακούλες) και προτιμούμε υλικά-σύνεργα που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν (π.χ. πάνινες σακούλες, ανοξείδωτες κούπες, πιάτα και μαχαιροπίρουνα). Κατασκευάζουμε αυτοσχέδια τασάκια για τα αποτσίγαρα.

5. Όταν μαγειρεύουμε προτιμούμε τη χρήση συσκευής με γκάζι αντί να ανάψουμε φωτιά, κυρίως αν έχουμε κατασκηνώσει στο δάσος ή σε περιοχή με ξερή βλάστηση. Σε καμία περίπτωση δεν κόβουμε δέντρα για καύσιμη ύλη και προτιμούμε ξερά πεσμένα κλαριά, έτσι ώστε να καθαριστεί το δάσος από οτιδήποτε ξερό που θα συμβάλλει στην εξάπλωση μιας πυρκαγιάς, πάντα όμως με πολύ προσοχή. Δεν αφήνουμε ποτέ τη φωτιά από το οπτικό μας πεδίο και όταν τη σβήνουμε προσέχουμε να έχει γίνει σκόνη χωρίς αποκαΐδια! Ακόμα καλύτερα δεν ανάβουμε καμία φωτιά σε απόσταση 50 μέτρων από ξερά φύλλα, ιδίως αν φυσάει. Αποφεύγουμε τη καύση πλαστικών και άλλων τοξικών απορριμμάτων. Καλό θα είναι να έχουμε πάντα δίπλα στη φωτιά μπουκάλια με νερό.

6. Αποφεύγουμε να πλενόμαστε στα ποτάμια, τις λίμνες και τη θάλασσα χρησιμοποιώντας απορρυπαντικά, σαμπουάν και οδοντόβουρτσες καθώς θα προκαλέσουν βλάβες στα ψάρια και το οικοσύστημα. Προτιμούμε βιολογικά βιοδιασπώμενα προϊόντα, αν και καλύτερα να μην χρησιμοποιούμε ακόμα και αυτά σε ποτάμια.

7. Όταν μαζεύουμε ρίγανη, θυμάρι, κρίταμο και άλλα αρωματικά φυτά, κόβουμε μόνο όσο χρειαζόμαστε και ποτέ δεν τα κόβουμε από τη ρίζα για να ξαναφυτρώσουν. Καλό είναι πάντως να μην απομακρύνουμε βλάστηση και άλλα ενδημικά είδη (π.χ. βότσαλα, κοχύλια) από τον τόπο τους.

8. Διατηρούμε τα επίπεδα θορύβου στο ελάχιστο όχι μόνο για να μην ενοχλούμε τους υπόλοιπους κατασκηνωτές αλλά και τους μόνιμους κατοίκους, τα ζώα της περιοχής. Ο χώρος που κατασκηνώνουμε δεν είναι τσιφλίκι μας και αποφεύγουμε να δημιουργούμε συνθήκες μόνιμης εγκατάστασης και όχλησης.

9. Ενημερωνόμαστε για τις ομορφιές της περιοχής αλλά και τους κανόνες που τη διέπουν, ιδίως αν είναι προστατευόμενη. Μεγάλη προσοχή σε περιοχές που είναι προστατευόμενες γιατί φιλοξενούν είδη χλωρίδας και πανίδας που απειλούνται με εξαφάνιση, όπως χελώνες καρέτα-καρέτα που εναποθέτουν τα αυγά τους σε αμμουδιές και αποπροσανατολίζονται εύκολα από τα φώτα μας.

10. Επικοινωνούμε με τους υπόλοιπους κατασκηνωτές της περιοχής, τους ενημερώνουμε για τις αρχές της υπεύθυνης κατασκήνωσης, μοιραζόμαστε και δημιουργούμε στο μέτρο του επιθυμητού συνθήκες συλλογικής διαβίωσης, ανταλλάσσουμε απόψεις για το πως μπορούμε να διαφυλάξουμε την περιοχή και να προασπίσουμε συλλογικά και ατομικά το δικαίωμά μας για ελεύθερη διαβίωση σε αυτή. Σε περίπτωση καταστολής, ενωνόμαστε, εκφράζουμε συλλογική αλληλεγγύη, και απαντάμε στις προκλήσεις όλοι μαζί.

Ηλιόσποροι
www.iliosporoi.net / iliosporoi@yahoo.gr

ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΠΟ ΤΣΙΜΕΝΤΟ, ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΚΑΙ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΒΙΩΣΗ ΣΤΗ ΦΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΠΟ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ

Εδώ και χιλιετίες η διαβίωση στη φύση είναι μια πραγματικότητα για τον άνθρωπο. Η επιλογή της παραμονής σε ελεύθερους, ανοιχτούς δημόσιους χώρους αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα του καθενός/ καθεμιάς από εμάς, το οποίο πρέπει να διαφυλαχτεί. Όπως πρέπει να διαφυλαχτεί με πλήρη υπευθυνότητα και η Μητέρα Γη που μας φιλοξενεί μοιράζοντας απλόχερα τις χαρές της.

Η ελληνική νομοθεσία διαφωνεί όμως και πιο συγκεκριμένα ο Ν.2160/93 (παρ.12 του άρθρου 4) (ΦΕΚ 18/Α/19.7.93) «Ρυθμίσεις για τον τουρισμό και άλλες διατάξεις», απαγορεύει την ελεύθερη κατασκήνωση μέσα από διατάξεις που μετατρέπουν τους κοινόχρηστους ελεύθερους χώρους σε δημόσια περιουσία η οποία «αξιοποιείται» μέσα από τη μίσθωσή της σε ιδιώτες για τη δημιουργία οργανωμένων χώρων κατασκήνωσης και ενοικιαζόμενων δωματίων. Ο συγκεκριμένος νόμος ρυθμίζει τη λειτουργία των καταλυμάτων και των οργανωμένων χώρων κατασκήνωσης απαγορεύοντας την ελεύθερη κατασκήνωση σε κοινόχρηστους χώρους (ακόμα και σε ιδιωτικά οικόπεδα!), επιφέροντας χρηματικό πρόστιμο μέχρι 150 euro και αυτόφωρη σύλληψη για τους παραβάτες.

Αντίστοιχα, όσοι κτίζουν αυθαίρετα σε δάση, αιγιαλούς και κοινόχρηστους χώρους συνήθως κερδίζουν και έπαθλο-επιβράβευση της καταπάτησης, τη νομιμοποίηση.

Είναι προφανές ότι αυτή η απαγόρευση είναι παράλογη και επιβάλλεται καθαρά για εισπρακτικούς λόγους, για να εγκλωβίσει τους παραθεριστές σε ένα συγκεκριμένο μοντέλο τουρισμού και να προασπίσει το οικονομικό συμφέρων των επιχειρηματιών αφού πλέον δεν θα μπορείς να κάνεις διακοπές στη φύση αν δεν πληρώσεις το αντίτιμο στην ιδιωτική επιχείρηση.

Η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης έχει συνέπειες κοινωνικές, οικονομικές και οικολογικές. Στερεί σε αυτόν που δεν έχει την οικονομική δυνατότητα ή επιλέγει να ζει με χαμηλό επίπεδο καταναλωτικών αναγκών το αναφαίρετο δικαίωμα να χαίρεται τις φυσικές ομορφιές της χώρας του, να απειλείται με κοινωνικό αποκλεισμό που τον μεταβάλλει σε μετανάστη και απόβλητο μέσα στην ίδια του τη χώρα. Η βιομηχανοποίηση του περιβάλλοντος πλήττει πρώτα απ' όλα το ίδιο το αγαθό που φιλοδοξεί να πουλήσει. Αυτό ήδη φαίνεται στην κάμψη που παρουσιάζει ο τουρισμός στην Ελλάδα που δεν έχει πλέον να προσφέρει αμόλυντη παρθένα φύση ή στο παράδειγμα της Ισπανίας όπου ξεκίνησαν να κατεδαφίζουν ξενοδοχεία από τη ζώνη παραλίας. Σε οικολογικό επίπεδο οι συνέπειες είναι ολέθριες. Παραδεισένιοι κολπίσκοι μετατρέπονται σε ιδιόκτητες παραλίες και μαρίνες πετρελαιοκίνητων γιωτ, μονοπάτια μετατρέπονται σε δρόμους που φέρνουν τα αυτοκινούμενα και το καυσαέριο τους σε δάση και ακτές, το πράσινο ξεριζώνεται και καλύπτεται από γκρι τσιμέντο, ρέματα μπαζώνονται, κ.α.

Είναι γεγονός πως τη μακροχρόνια ζημιά που προκαλεί η οικονομική υπερ-εκμετάλλευση μιας παραλίας (καταστροφή χλωρίδας και τοπίου, συρρίκνωση ελεύθερων χώρων κλπ.) δεν προκαλούν ούτε όλοι οι ελεύθεροι κατασκηνωτές της χώρας.

Η ρύθμιση του Ν.2160/93 πέρα από την παραπάνω εισπρακτική αντίληψη διέπεται και από την αντίληψη ότι οι κατασκηνωτές αποτελούν απειλή για το φυσικό περιβάλλον σε ότι αφορά τη ρύπανση του και τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Όπως και σε κάθε άλλη κοινότητα έτσι και σε αυτές των κατασκηνώσεων υπάρχουν προβληματικά μέλη. Η συναίσθηση, όμως, της υπευθυνότητας που υπάρχει στους υπόλοιπους για την προστασία του χώρου που τους φιλοξενεί (και λόγω περιβαλλοντικής ευαισθησίας, αλλά και – κυρίως – για λόγους πρακτικούς έτσι ώστε να τον βρουν στην ίδια κατάσταση τον επόμενο χρόνο), οδηγεί στην απομόνωση ή ακόμα και την απομάκρυνση τέτοιων κατασκηνωτών και στην κατά το δυνατόν αποκατάσταση της καθαριότητας.

Η επαφή με τη φύση, η δημιουργία κοινοτήτων μέσα στους χώρους κατασκήνωσης και οι σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στους κατασκηνωτές είναι από τις βασικές αιτίες επιλογής διαμονής σε τέτοιους χώρους. Η έλλειψη οργανωμένων υπηρεσιών (αποκομιδή σκουπιδιών, χώροι υγιεινής κ.τ.λ.) προάγει την συνυπευθυνότητα, την αυτορύθμιση και την αυτοοργάνωση.

Κάνοντας υπεύθυνα ελεύθερη κατασκήνωση θα μας επιτρέψει να απολαύσουμε περισσότερο αυτή την εμπειρία χωρίς να υποθηκεύουμε το δικαίωμα επερχόμενων γενεών σε αυτή την απόλαυση, αλλά και θα ενδυναμώσει τα δικαιώματά μας και τις διεκδικήσεις μας ως ενεργοί πολίτες που θέλουν ελεύθερη πρόσβαση στις φυσικές ομορφιές αυτής της χώρας.

Ως ενεργοί και ελεύθεροι πολίτες αυτής της χώρας πρέπει να απαιτήσουμε άμεσα τη θέσπιση και εφαρμογή αυστηρών μέτρων που
  • θα διαφυλάσσουν το δημόσιο και κοινόχρηστο χαρακτήρα των παραλιών και των φυσικών περιοχών,
  • θα απελευθερώσουν (από το τσιμέντο και τις περιφράξεις) τουλάχιστον 500 μέτρα παράκτιας ζώνης (από εκεί που σκάει το κύμα και προς την ενδοχώρα) σε πανελλαδική κλίμακα και θα την αποδώσουν στους πολίτες και τη φύση
  • θα αποτρέπουν επί της ουσίας την εκτός σχεδίου δόμηση
  • θα προάγουν την τοπική συνδιαχείριση των δημόσιων κοινόχρηστων χώρων με την ενεργή συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και της επιστημονικής κοινότητας, καταρρίπτοντας το δίλημμα κρατική ή ιδιωτική πρωτοβουλία για τη προστασία της φύσης.

Ως ενεργοί και ελεύθεροι πολίτες αυτής της χώρας πρέπει να απαιτήσουμε άμεσα επίσης την κατάργηση των παράλογων διατάξεων του Ν.2160/93 που απαγορεύουν την ελεύθερη κατασκήνωση αλλά και να βρούμε τρόπους να αυτορυθμίσουμε της περιοχές ελεύθερης κατασκήνωσης προάγοντας ένα "ηθικό" κώδικα ελεύθερης και υπεύθυνης κατασκήνωσης.

Ηλιόσποροι
www.iliosporoi.net / iliosporoi@yahoo.gr
[1] http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-SF-10-025/EN/KS-SF-10-025-EN.PDF
[2] www.tilos.gr